Prawo magdeburskie inaczej zwane prawem niemieckim (łac. Jus municipale magdeburgense, niem. Magdeburger Recht) było prawem miejskim wzorowanym na prawie miasta Magdeburga. Już od XIII wieku zaczęło kształtować stosunki prawne we wschodniej części Europy środkowej: na Śląsku, w Polsce, w regionie morza bałtyckiego, na Ukrainie, Białorusi, w Czechach, na Morawach, w Słowacji i na Węgrzech. W XIII wieku miasta takie jak Złotoryja (1211), Wrocław (1241), Środa Śląska (1235) przyjęły prawo magdeburskie. Ze Śląska Zwierciadło i prawo magdeburskie dotarło do Polski. W roku 1257 nastąpiła lokacja Krakowa na prawie magdeburskim, a w 1356 król Polski Kazimierz Wielki ustanowił Sąd Wyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim. W Prusach recepcja prawa magdeburskiego nastąpiła przez wykształcenie się jego odmiany - prawa chełmińskiego. W regionie bałtyckim w XIV w. powstało Zwierciadło liwlandzike (niem. Livländischen Spiegel). W 1356 nastąpiła lokacja Lwowa na prawie magdeburskim, a przed 1500 Kijowa. Na Ukrainie prawo magdeburskie obowiązywało do 1840/42 r.

Zwierciadło saskie (z niem. Sachsenspiegel) było kodyfikacją prawa zwyczajowego z terenu Saksonii i powstało w latach 1220-1235. Jego autor Eike von Repgow spisał je pierwotnie w języku łacińskim, a dopiero później przetłumaczył na język niemiecki w dialekcie dolnoniemieckim. Zwierciadło składało się z dwóch części. W pierwszej znajdowały się regulacje prawa ziemskiego (Landrecht) obejmujące sprawy ustrojowe, jak również prawo sądowe (prywatne, karne, procesowe). Uwzględnione były tam również (poza prawem zwyczajowym) ustawy cesarskie i przepisy prawa kanonicznego. Część druga zawierała przepisy odnoszące się do prawa lennego (Lehnrecht) określające relacje między suwerenem a wasalem. Nawiązania do prawa rzymskiego i kanonicznego były warunkiem jego trwałości w następnych wiekach oraz rozpowszechniania się we wschodniej części Europy środkowej.