Drugą kategorią stanowisk archeologicznych, które mogą być odkryte w czasie rekonesansu lotniczego, są te stanowiska, które wskutek długotrwałej orki zostały już w znacznej mierze zniszczone, a tworzące je nawarstwienia ziemne czy konstrukcje drewniane, kamienne lub ceglane znajdują się obecnie częściowo przynajmniej na powierzchni. Z lotu ptaka można wówczas zaobserwować odmiennie zabarwione plamy czy pasy na tle zaoranego pola. Te kontrastujące z otaczającym terenem obszary nazywamy glebowymi wyróżnikami stanowisk archeologicznych. Mają one szanse pojawić się na wiosnę i jesienią, wówczas, gdy powierzchnie pól są zaorane, a nie pokryte roślinnością. Pojawienie się tych wyróżników jest niestety wskaźnikiem daleko posuniętej erozji stanowiska archeologicznego i zasadniczo każdy fakt zaobserwowania tego rodzaju wyróżnika wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Kolejne lata działalności rolniczej doprowadzą bowiem do całkowitego rozorania obiektów archeologicznych i wymieszania ich zawartości z warstwą ziemi ornej. Odmiennie zabarwione plamy czy pasy wskazujące na obecność stanowisk archeologicznych mogą być również niekiedy zaobserwowane na terenie rozległych inwestycji wiążących się ze zdejmowaniem warstwy humusu (np. przy budowie dróg). Archeolog lotniczy, monitorując takie odhumusowywane tereny, może (i oczywiście powinien) poinformować wówczas służby odpowiedzialne za ochronę zabytków o konieczności podjęcia działań interwencyjnych.
Powstawanie glebowych wyróżników
stanowisk archeologicznych
(rys. L. Kobylińska, wg O. Braascha)
Powstawanie glebowych wyróżników
stanowisk archeologicznych
(rys. L. Kobylińska, wg O. Braascha)